Analiza rachunku zysków i strat

Rachunek zysków i strat jest przedmiotem analizy dotyczącej nie tylko akcji zwykłych, akcji uprzywilejowanych, ale także obligacji.

Analitycy dokonujący analizy fundamentalnej, przeglądając rachunek zysków i strat mogą uzyskać odpowiedzi na następujące pytania:

1. Jakie wyniki osiągnęło przedsiębiorstwo w ciągu względnie długiego okresu (najczęściej jest to 10 lat), a jakie w ostatnich latach?
2. Czy przedsiębiorstwo skutecznie kontroluje koszty?
3. Czy tempo wzrostu jest stałe, czy może zyski ulegają stopniowemu zmniejszeniu?
4. Czy poziom zysku w kolejnych latach podlega znacznym wahaniom?
5. Jaka jest rzeczywista baza powtarzających się zysków, która stanowi punkt wyjścia trafnych prognoz przyszłych wyników?

Analiza dynamiki danych rachunku zysków i strat pozwala ustalić ogólne źródła osiągniętego wyniku finansowego przedsiębiorstwa. Wzrost lub spadek zysku netto wiąże się bowiem ze zmianami poszczególnych rodzajów wyniku finansowego oraz czynników na nie oddziałujących. Na przykład wzrost zysku na działalności operacyjnej wynika głównie z wyższej dynamiki przychodów ze sprzedaży niż kosztów ich uzyskania, zysk brutto – z korzystniejszego salda przychodów i kosztów finansowych wyników nadzwyczajnych, ostatecznie zaś zysk netto – z wysokości obowiązkowych obciążeń zysku. Odchylenia ujemne tych wskaźników mogą być źródłem zmniejszenia zysku lub powstania straty netto.

Ocena struktury rachunku zysków i strat polega na ustaleniu poszczególnych jego składników w ogólnej wielkości przychodów ze sprzedaży. W ten sposób wskaźniki struktury wyrażają jednocześnie poziom tych wskaźników w stosunku do wielkości wyjściowej. Odpowiednie wskaźniki struktury wyrażać wówczas będą przykładowo:

-          poziom kosztów uzyskania przychodów,

-          poziom zysku na działalności operacyjnej,

-          zyski brutto na działalności gospodarczej,

-          poziom ogólnego zysku brutto

-          poziom zysku netto i składników jego podziału.

Zwrócić także należy uwagę na zmianę wskaźników struktury, które określają odchylenia dodatnie lub ujemne, wskazując jednocześnie na przekształcenia poszczególnych elementów osiągniętego wyniku finansowego