Podział wyniku finansowego (zysku
netto) osób prawnych zobowiązanych do poddania badaniu rocznego sprawozdania finansowego, może nastąpić
dopiero po wyrażeniu przez biegłego rewidenta opinii bez zastrzeżeń lub z
zastrzeżeniami. Podział wyniku finansowego (zysku netto) dokonany bez
spełnienia tego warunku jest nieważny z mocy prawa.
Ogólne zasady podziału zysku
obejmują:
Þ
zwiększenie
funduszu przedsiębiorstwa, funduszu zasobowego spółdzielni, utworzenie kapitału
zapasowego lub rezerwowego w spółkach kapitałowych; w spółkach akcyjnych
obowiązkowy odpis co najmniej 8% zysku do czasu osiągnięcia przez kapitał
rezerwowy 1/3 wysokości kapitału akcyjnego
Þ
podwyższenie
kapitału (funduszu) podstawowego
Þ
dywidendy
dla udziałowców i akcjonariuszy
Þ
zasilenie
Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych
Þ
nagrody
i tantiemy z zysku dla załogi, zarządu itp.
Þ
darowizny
Þ
może
pozostać nierozdysponowany zysk
Pokryć stratę można :
Þ
zyskiem
roku następnego
Þ
z
funduszu przedsiębiorstwa, funduszu zasobowego spółdzielni, kapitału zapasowego
i/lub rezerwowego spółki
Þ
obniżeniem
kapitału spółki akcyjnej z o.o. lub komandytowej, wykorzystanie funduszu
udziałowego spółdzielni
Þ
z
dopłat udziałowców spółek z ograniczoną odpowiedzialnością
Þ
spółki
jawnej, komandytowej, cywilnej osób fizycznych i osoby fizycznej
Þ
może
pozostać nie pokryta strata
W
zależności od formy podmiotów gospodarczych podział netto odbywa się wg różnych
kryteriów.
W spółce jawnej zasady podziału
zysku ustalone są w umowie zawartej pomiędzy
wspólnikami. Każdy wspólnik ma prawo
do równego udziału w zysku i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku
bez względu na rodzaj i wartość wkładu. Wspólnik, który wniósł tytułem wkładu
tylko swą pracę, w razie wątpliwości nie uczestniczy w stratach. Umowa
może także innych wspólników zwolnić nawet w zupełności od udziału w
stratach, nie może ich natomiast wyłączyć z udziału w zyskach. Stosunek
udziału wspólników w zysku, ustalony w umowie, odnosi się w razie
wątpliwości także do udziału w stratach.
W
spółce komandytowej również umowa spółki powinna określać sposób podziału zysku
i strat. W razie wątpliwości komandytariusz uczestniczy w stratach jedynie do
wysokości umówionego wkładu.
W
spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nad badaniem sprawozdania zarządu
tudzież wniosków zarządu co do podziału zysków i pokrycia strat czuwa rada
nadzorcza. Czynności te leżą również w kompetencji komisji rewizyjnej.
W spółce,
nie mającej rady nadzorczej, umowa spółki może rozszerzyć obowiązki komisji
rewizyjnej, a nawet powierzyć jej stały nadzór nad działalnością spółki. Umowa
spółki może także przekazać powzięcie uchwały w sprawie podziału zysku lub
pokryciu strat do zwyczajnego zgromadzenia.
W
spółce akcyjnej zysk rozdziela się w stosunku do nominalnej wartości akcji,
jeżeli akcje nie są całkowicie opłacone, rozdziela się zysk w stosunku
do dokonanych wpłat za akcje. Akcjonariusze mają prawo do udziału w zysku
rocznym, przeznaczonym przez walne zgromadzenie do podziału.
Statut spółki może ustanowić inny
sposób podziału czystego zysku. Walne Zgromadzenie określa kwoty, przypadające
do podziału między akcjonariuszy. Wobec powyższego roszczenie o dywidendę nie
istnieje przed podjęciem uchwały. Ponadto w spółce akcyjnej istnieje kapitał
zapasowy, na który przelewa się część zysków. Uchwałę o podziale zysku
podejmuje walne zgromadzenie. Zysk jest wypłacany za każdy ubiegły rok.
Jest to więc świadczenie okresowe i jako takie podlega pięcioletniemu
przedawnieniu wg przepisów kodeksu cywilnego.
W spółce cywilnej każdy
wspólnik jest uprawniony do równego udziału i w tym samym stosunku uczestniczy
w stratach, bez względu na rodzaj i wartość wkładu. W umowie spółki można
inaczej ustalić stosunek udziału wspólników w zyskach i stratach. Można
nawet zwolnić niektórych wspólników od udziału w stratach. Natomiast nie można
wyłączyć wspólnika od udziału w zyskach. Ustalony w umowie stosunek udziału
wspólnika w zyskach odnosi się w razie wątpliwości także do udziału
w stratach.
