Rentowność

Rentowność jest odpowiednio obliczonym wynikiem finansowym działalności gospodarczej przedsiębiorstwa i może wystąpić jako zyskowność lub deficyt. Zyskowność wiąże się z osiąganiem przez daną firmę dodatniego wyniku finansowego. Odwrotnością zyskowności jest natomiast deficytowość odnotowania w przypadku wystąpienia straty jako ujemnego wyniku finansowego.

Celem działalności przedsiębiorstwa jest osiąganie maksymalnego zysku i wynikającego z tego rentowności. Zysk jako cel nie jest dogmatem, ale wynika z rzeczowego zapotrzebowania firmy na zasilanie w nowe, własne środki finansowe. W przedsiębiorstwie nastawionym na sukces postępowanie wszystkich podmiotów powinno być zgodne z wyznaczoną drogą, która obejmuje trzy elementy: wzrost, rozwój i dochód.

Osiąganie dochodu nie jest więc tylko rezultatem działalności w pewnym okresie, ale także celem. Umożliwia on bowiem finansowanie wzrostu i rozwoju, stwarzając tym samym potencjał długookresowego osiągania przyszłych zysków. Zwiększenie rozmiarów sprzedaży i udziału w rynku, rozpoczęcie realizacji nowych projektów wymaga dodatkowych nakładów, które mogą być finansowane z osiągniętego wyniku finansowego. Wielkość wygospodarowanego zysku powinna wystarczyć na: zasilenie własnych kapitałów firmy umożliwiające wzrost i rozwój, opłacenie kosztów pozyskania obcego kapitału oraz na dywidendy dla właścicieli czy akcjonariuszy w wysokości wyższej od normalnego oprocentowania lokat kapitałowych.[1]

Rentowność finansowa jest rozumiana jako osiąganie przychodów przewyższających koszty jej prowadzenia. Rentowność przedsiębiorstw wykazuje zasadniczą różnicę w stosunku do oprocentowania wypożyczalnego kapitału obcego. Odsetki od kapitału obcego są bowiem zyskiem jego właściciela, ale nie związanym z pracą lecz jedynie z udostępnieniem kapitału. Rentowność natomiast stanowi wynik połączenia kapitału i pracy związanej z jego właściwym wykorzystaniem. Ogólnie rzecz biorąc wielkość zysku i obliczana na tej podstawie rentowność stanowi wyraz sprawności finansowej przedsiębiorstwa, będący wynikiem jego efektywności gospodarowania. Jednym z głównych celów analizy finansowej jest więc badanie osiągniętego poziomu rentowności na tle istniejących w przedsiębiorstwie o otoczeniu warunków oraz możliwości.

Rentowność występująca jako zyskowność lub deficytowość może być analizowana w wielkościach bezwzględnych lub względnych.

---

[1] T. Waśniewski, W. Skoczylas, Kierunki analizy w zarządzaniu finansami firmy, Szczecin 1996, s. 123.