Obligatoryjny wariant porównawczy rachunku zysków i strat

W przypadku, gdy jednostka przyjmuje za obligatoryjny wariant porównawczy rachunku zysków i strat, to wówczas kosztem pozyskania przychodów jest wielkość kosztów układu rodzajowego skorygowana o zmianę stanu produktów. Koszt pozyskania przychodu w wariancie porównawczym ustala się w sposób następujący:[1]

Koszt układu rodzajowego w okresie obrachunkowym

-

zwiększenie stanu produkcji

=

koszt pozyskania przychodu

lub:

koszt układu rodzajowego w okresie obrachunkowym

+

zmniejszenie stanu produktów

=

koszt uzyskania przychodu

            W jednostkach, które stosują porównawczy rachunek kosztów na stronie Wn konta „Wynik finansowy” ewidencjonuje się:

-          poniesione koszty rodzajowe,

-          zmniejszenie stanu produktów oraz rozliczeń międzyokresowych kosztów działalności gospodarczej,

-          wartość sprzedanych towarów w cenie zakupu (lub nabycia),

-          koszty operacji finansowych,

-          podatek obrotowy (VAT) i inne obciążenia przychodów ze sprzedaży,

natomiast na stronie Ma konta „Wynik finansowy” ewidencjonuje się:

-          przychody ze sprzedaży produktów,

-          przychody ze sprzedaży towarów,

-          przychody z operacji finansowych z podziałem na:

a)      z tytułu udziału w obcych jednostkach,

b)      odsetki od kredytów i pożyczek,

c)      pozostałe,

-          wynik na pozostałej sprzedaży,

-          dotacje przedmiotowe i inne zwiększenia przychodów ze sprzedaży.

Przy ustalaniu wyniku finansowego metodą porównawczą koszty według rodzajów zebrane na kontach układu rodzajowego kosztów podlegają przeniesieniu pod datą ostatniego dnia roku sprawozdawczego bezpośrednio na konto „wynik finansowy”.

Zmianę stanu produktów obejmującą:

-          zmianę stanu wyrobów gotowych, półfabrykatów, produkcji niezakończonej oraz kosztów rozliczanych w czasie w stosunku do ich stanu na początek roku sprawozdawczego,

-          zmianę w zakresie kosztów spowodowaną zaksięgowaniem (lub wyksięgowaniem) na kontach zespołu „Koszty rozliczone” i „Produkty” niedoborów, szkód czy nadwyżek, wyników przeszacowania lub nieodpłatnego przekazania lub przyjęcia wyżej wymienionych składników majątkowych ewidencjonuje się na koncie „Wynik finansowy” w korespondencji z kontem „Rozliczenie kosztów”

Osiągnięte przychody podlegają przeniesieniu na konto „Wynik finansowy” w następujący sposób:

-          przychody ze sprzedaży wyrobów, półfabrykatów i usług w korespondencji z kosztem „Sprzedaż produktów”

-          przychody ze sprzedaży towarów – w korespondencji z kontem „Sprzedaż towarów”,

-          przychody z tytułu operacji finansowych – w korespondencji z kontem „Przychody finansowe”,

-          pozostałe przychody ze sprzedaży innych składników majątkowych (dodatni wynik) w korespondencji z kontem „Pozostałe przychody”.[2]

---

[1] Z. Kołaczyk, op. cit., s.440.

[2] Z. Sobczak, W. Janik, op. cit., s.122-123.